Giấc ngủ - "Siêu thực phẩm" cho não bộ
Trong khi ngủ, não bộ trẻ không hề nghỉ ngơi mà đang thực hiện những công việc quan trọng nhất: củng cố trí nhớ, sản xuất hormone tăng trưởng, phục hồi tế bào não và loại bỏ độc tố. Thiếu ngủ ở trẻ em không chỉ ảnh hưởng đến chiều cao mà còn làm giảm khả năng tập trung, học tập và điều chỉnh cảm xúc.
Nhu cầu giấc ngủ theo độ tuổi
Trẻ sơ sinh (0-3 tháng): 14-17 tiếng/ngày, ngủ ngắt quãng theo chu kỳ 2-3 tiếng.
Trẻ 4-11 tháng: 12-15 tiếng/ngày, bao gồm 2-3 giấc ngủ ngày.
Trẻ mới biết đi (1-2 tuổi): 11-14 tiếng/ngày, có 1-2 giấc ngủ trưa.
Trẻ mầm non (3-5 tuổi): 10-13 tiếng/ngày, có thể vẫn cần ngủ trưa.
Trẻ học tiểu học (6-13 tuổi): 9-11 tiếng/ngày, chủ yếu ngủ đêm.
Các giai đoạn giấc ngủ và tầm quan trọng
Giấc ngủ sâu (NREM): Cơ thể tiết ra hormone tăng trưởng, xương và cơ bắp phát triển, hệ miễn dịch được tăng cường.
Giấc ngủ REM: Não bộ xử lý thông tin, hình thành trí nhớ dài hạn, phát triển ngôn ngữ và khả năng sáng tạo.
Xây dựng thói quen đi ngủ hiệu quả
Tạo môi trường lý tưởng:
- Phòng tối, mát mẻ (18-22°C)
- Yên tĩnh hoặc có tiếng ồn trắng nhẹ
- Giường thoải mái, gối phù hợp
- Loại bỏ các thiết bị điện tử
Quy trình chuẩn bị ngủ (30-45 phút trước giờ ngủ):
- Tắm nước ấm thư giãn
- Thay đồ ngủ thoải mái
- Đọc sách hoặc kể chuyện
- Nghe nhạc nhẹ nhàng
- Massage nhẹ hoặc ôm ấp
- Cầu nguyện hoặc chia sẻ những điều tốt đẹp trong ngày
Khắc phục các vấn đề về giấc ngủ
Trẻ khó đi vào giấc ngủ: Kiểm tra lại thời gian ngủ trưa (không quá muộn, không quá lâu), tăng hoạt động thể chất ban ngày, tránh đồ uống có caffeine.
Trẻ thức giữa đêm: Không bật đèn sáng, giữ im lặng, an ủi nhẹ nhàng rồi để trẻ tự ngủ lại.
Trẻ sợ bóng tối: Sử dụng đèn ngủ nhỏ, kiểm tra phòng cùng trẻ trước khi ngủ, có thể để cửa phòng hé mở.
Ác mộng và giật mình: Tránh phim ảnh kích động trước giờ ngủ, tạo cảm giác an toàn, có thể cần tham khảo bác sĩ nếu thường xuyên.
Lợi ích của giấc ngủ ngon
- Tăng cường trí nhớ và khả năng học tập
- Cân bằng cảm xúc, giảm cáu gắt
- Tăng chiều cao nhờ hormone tăng trưởng
- Tăng cường hệ miễn dịch
- Cải thiện khả năng tập trung
- Phòng ngừa béo phì